Bakı, AzerVoice
Qiyamət əlamətlərindən biri hesab edilən və Məhəmməd Peyğəmbərin hədisləri ilə yanaşı , adı Quranda da keçən varlıq ( Heyvan). Dəbbətül-ərz Dünyanın sonuna yaxın (qiyamət günü öncəsi) görünəcək bir heyvandır.
Quranda Dəbbətül-ərz haqqında deyilir : “Onlara deyilən söz (əzab) gerçəkləşdiyi zaman yerdən onlar üçün bir məxluq (Dabbətülərz) çıxardacağıq. O, onlara insanların Bizim ayələrimizə iman gətirmədiyini söyləyəcək. (Təfsirlərdə “Dabbətülərz” adı verilən bu məxluqun canlı bir varlıq olduğu qeyd edilir. Dini mənbələrdə Dabbətülərzin bir tək canlı, yoxsa yer üzünə yayılmış müxtəlif canlılar olduğu barəsində fərqli-fərqli izahlar gətirilmişdir.) ( Nəml surəsi , ayə 82)
Dəbbətül-ərz çıxdığı zaman səmanı tüstü bürüyəcək və bütün insanlar “Ey Rəbbim! Bu əzabı bizdən götür. Biz Sənə iman gətirdik” –deyə dua edəcəklər . Dəbbətül-ərz böyük bir dağ hündürlüyündə bir heyvandır.
Topqapı Sarayı Muzeyində saxlanılan Dəbbətül-ərz təsviri.
Dərisi üzərində ləkələr, tovuz quşu quyruğu, sağ əlində Musa peyğəmbərin əsası, sol əlində Süleyman peyğəmbərin möhürü təsvir edilmişdir.
Bir hədisdə deyilri ki , “Dəbbətül-ərz, Musanın əsası Süleymanın möhürü ilə çıxacaq, möhürü ilə iman edənlərin üzünü parıldadacaq, əsası ilə kafirlərin burnunu sındıracaq.
Mərhum Elmalılı Həmdi Yazır deyib: “Debb və Debib: Yüngül yerimək və mübarizə aparmaq deməkdir. Heyvanlarda və daha çox zərərvericilərdə, yəni həşəratlarda istifadə olunur. O, həmçinin çılpaq gözlə hərəkəti aşkar edilə bilməyən şeylər üçün istifadə olunur, məsələn, içki bədənə yayıldıqda və ətrafa bir çürük meyvə qorusu yayıldıqda. “Dəbbə” sözünün əsli lüğətdə “mayedubba”, yəni yüngül yeriyən, çırpınan deməkdir. Və belə olan halda, qatar, avtomobil, velosiped kimi avtomatik əşyalar üçün “dabba” demək yerinə düşsə də, orijinal leksikonuna görə, dildə istifadə heyvanlar üçün nəzərdə tutulub.
Əslində, daha çox dördayaqlı heyvanlarda və xüsusilə atlarda istifadə olunur.
