BAKI, AzerVoice
Dünyada sərhəd anlayışı müxtəlif formalarda mövcuddur- Kütləvi
divarlar, tikanlı məftillər və sərhəd qoşunları bir çoxları üçün
sərhəd anlayışının əsas elementi olsa da, bəzi ölkələrin sərhədləri
bu ənənəvi təsəvvürlərdən tamamilə fərqlənir.
Dünyada elə sərhəd xətləri var ki, onlar bir binanın içindən,
çəmənlikdə yerləşən sadə bir süfrənin ətrafından və hətta bir dağın
zirvəsindən keçir. Sərhədlər bəzən iki xalq arasında kəskin bir
ayrılıq yaratdığı halda, bəzi yerlərdə isə sadəcə bir xətt kimi
görünür. Sərhəd anlayışını yenidən müəyyən edən və fərqli
xüsusiyyətlərə malik olan 10 unikal nöqtə var.
1. Peñón de Vélez de la Gomera / İspaniya-Mərakeş
Dünyanın ən qısa beynəlxalq sərhədi cəmi 85 metr uzunluğundadır
və İspaniyaya məxsus Peñón de Vélez de la Gomera adlı qayalıq adada
yerləşir. Bu kiçik quru əlaqəsi ilə Mərakeş ərazisinə bağlıdır və
hərbi təhlükəsizlik səbəbilə qorunur. Tarixən bir ada olan bu ərazi
1934-cü ildə təbii proseslər nəticəsində materiklə birləşərək dar
bir boğaza çevrilib və beləliklə, dünyanın ən qısa quru
sərhədlərindən biri formalaşıb.
2. San Marino / İtaliya
San Marino tamamilə İtaliya ilə əhatələnmiş və 60 kvadrat
kilometr ərazisi ilə dünyanın ən kiçik ölkələrindən biridir.
Maraqlıdır ki, bu ölkəyə daxil olmaq üçün heç bir pasport nəzarəti
yoxdur və sərhəd formal olaraq görünməzdir. San Marino qədim tarixə
malik olan, özünəməxsus qanunları və idarəetmə sistemi ilə
fərqlənən bir mikrodövlətdir.
3. Slovakiya / Avstriya / Macarıstan: Üçlü sərhəd
Üç ölkənin qovuşduğu bu nöqtə xüsusi bir piknik masası ilə
işarələnib. Burada oturub, bir neçə saniyə ərzində bir ölkədən
digərinə keçmək mümkündür. Turistlərin və yerli sakinlərin maraqla
ziyarət etdiyi bu sərhəd nöqtəsi Avropanın açıq sərhəd rejiminin
unikal nümunələrindən biridir.
4. Nepal / Çin: Everest sərhədi
Nepal və Çin arasındakı sərhəd dünyanın ən hündür nöqtələrindən
biri olan Everest dağının zirvəsindən keçir. Bu o deməkdir ki,
Everestə dırmaşan alpinistlər dırmanış zamanı iki ölkə arasında
sərhədi dəfələrlə keçmiş olurlar.
5. Vatikan / İtaliya
Dünyanın ən kiçik dövləti olan Vatikan İtaliyanın paytaxtı Roma
şəhərinin içində yerləşir. Bura daxil olmaq üçün heç bir pasport
nəzarəti yoxdur. Turistlər Vatikan muzeylərini və məşhur Müqəddəs
Pyotr Meydanını ziyarət edərkən fərqinə varmadan sərhədi keçmiş
olurlar.
6. Lesoto / Cənubi Afrika
Lesoto dünyanın tamamilə başqa bir ölkə ilə əhatələnmiş nadir
dövlətlərindən biridir. 11 fərqli quru sərhədi olan bu dağlıq ölkə
Cənubi Afrikanın içində yerləşir və coğrafi baxımdan maraqlı
xüsusiyyətlərə malikdir.
7. Haskell Kitabxanası və Opera Binası, ABŞ / Kanada
Bu bina ABŞ və Kanada arasında düz sərhəd xətti üzərində inşa
olunub. Kitabxanada oturarkən bir ölkədən digərinə keçmək
mümkündür. Lakin sərhəd qaydalarına görə, binanın içində olarkən
sərhədi keçmək rəsmi icazə olmadan qadağandır.
8. İspaniya / Portuqaliya: Zipline sərhədi
Dünyanın ilk və yeganə transsərhəd zipline xətti İspaniyadan
Portuqaliyaya saniyələr ərzində keçmək imkanı yaradır. "Limitezero"
adlanan bu zipline Andalusiyanın Sanlúcar de Guadiana şəhərindən
Portuqaliyanın Alcoutim qəsəbəsinə qədər uzanır.
9. Haiti / Dominikan Respublikası sərhədi
Bu sərhəd xətti iki ölkə arasındakı ətraf mühit fərqlərini açıq
şəkildə nümayiş etdirir. Haiti tərəfi quraq və meşəsiz əraziyə
malik olduğu halda, Dominikan Respublikası tərəfi sulu
yaşıllıqlarla örtülüdür. Bu fərqlilik sərhəddən çəkilən peyk
görüntülərində aydın görünür.
10. Avstraliyanın dəniz sərhədləri
Avstraliya quru sərhədləri olmayan azsaylı ölkələrdən biridir. Tamamilə okeanlarla əhatə olunmuş bu ada-dövlət, ən təcrid olunmuş sərhədlərdən birinə malikdir. Avstraliya su sərhədləri ilə tanınır və dəniz nəzarət rejimi burada sərt qaydalarla tənzimlənir.
Qeyd edək ki, bu sərhədlər dünyada coğrafi və mədəni müxtəlifliyin maraqlı nümunələrindən biridir. Sərhədlər nəinki ölkələri ayırır, eyni zamanda tarix, coğrafiya və mədəniyyət baxımından da fərqli hekayələr danışır.