BAKI,AzerVoice
Livanın böyük dəyişikliyi, Suriyadakı çevriliş olmadan gerçəkləşə bilməzdi. Bu, artıq böyük ölçüdə təkrarlanan "ortaq tale" ifadəsini bir daha təsdiqlədi. Bu dəyişiklikdən hələ də özünə gəlməyən güvvələr var ki onlardan biri bəlkə də ən başlıcasl İran rejimidir, o rejim ki, Suriya xalqının cani bahasında Əsədə dəstək vermişdi. 2012-ci ildə İran və onun milisləri, 2015-ci ildə isə Rusiya ordusu və "Vaqner" qrupunun müdaxiləsi olmasaydı Əsəd çoxdan devrilərdi.Bəllidir ki, Əsədin rejimi və ordusu, Rusiya və İranın dəstəyi götürüldükdən sonra, çökdü və mövcudluğunu itirdi.
Buna görə də, normal olaraq, Livanın Dürzi lideri Valid Canbolat
və keçmiş baş nazir Nəcib Miqati Suriyanı ziyart edən və Suriyanın
yeni lideri Əhməd Şəraa ilə görüşən ilk Livan siyasi xadimləri
oldular. Maraqlıdır ki onlar bu vaxta qədər nə ata nə də oğul
Əsədin qəbulunda olmamışdılar.
Livan siyasi xadimlərinin Əhməd Şaraadan istədikləri bir şey var
idi, o da Livanda olan bütün tərfələr eyni məsafədən yanaşmaq və
fərq qoyulmaması.
Şərəf tərəfindən Miqatiyə verilən "eyni məsafə" ifadəsi, əvvəllər Əsədin hakimiyyəti altında Livan siyasi elitasına verilən mesajlarla eyni anlamı daşımırdı. Həmin zaman, Suriya rejimi, Livandakı qarşıdurmaları daha da dərinləşdirir və problemləri yalnız "suriyalı məlhəm" ilə həll edə biləcəyini vurğulayan bir siyasət yürüdürdü. Lakin, bu dəfə Dəməşq, Livanın prezidenti, baş naziri, nazirləri, millət vəkilləri və bələdiyyə başçılarını əlində saxlayaraq idarəçi rolunu yerinə yetirmirdi. Bu o demək idi ki, rəsmi Dəməşq əvvəlki illərdən fərqli olaraq Livanda təxribatçı rolunu oynamayacaqdı.
Suriyada Əsəd rejimin çökməsi və eləcə də Hizbullahın sınmasından sonra Livanda Prezident seçildi və Cozef Aun ölkəyə prezdent olaraq təyin olundu.Aunun seçilməsi və nazirlərin təyin edilməsi, Beyrut küçələrində nümayişlər və ya Dəməşq saraylarında görüşlər olmadan,Tehran rəhbərlərindən "məsləhətlər" alınmadan həyata keçirildi.
Livan Prezidenti Aun, Şəraa ilə saxlayaraq onu təbrik etdi və
hər iki lider "Suriya-Livan Şurası"nın canlandırılmasından deyil,
qarşılıqlı əməkdaşlığın və "diplomatik əlaqələrin"
gücləndirilməsindən danışırdılar. Daha sonra isə, iki ordunun
sərhədin nəzarət altına alınması üçün əməkdaşlıq etməsi və Suriya
qüvvələrinin qaçaqmalçılıq yollarını bağlamaq üçün həyata keçirdiyi
əməliyyatda özünü göstərdi. Bu, Dəməşqdəki yeni idarəetmə üçün
prioritet olmuşdur, çünki bu həm Suriyanın bütün
əraziləri üzərində dövlətin suverenliyini təmin etmək üçün daxili
səbəblərlə bağlıdır, həm də regional coğrafi-siyasi səbəblərlə
əlaqəlidir.
Bu gün tam əminliklə olmasa da, demək olar ki, həm Lİvan həm də
Suriya qismən də olsa İranın şiə hilalından çıxdılar. Bu asan
proses deyildi… Təhdidlər isə hələ də bitməyib, xüsusən də
Livanda və Suriyada at oynadan Tehran təhdidi.
