BAKI,AzerVoice
İnsult (beyin qan dövranının pozulması) qəfil və ciddi tibbi vəziyyət olaraq fərqli şəkildə özünü göstərə bilər. Əlamətlərin şiddəti və xarakteri insultun növündən, beyində zədələnən hissənin yerləşməsindən və qan axınının nə qədər müddətə pozulmasından asılı olaraq dəyişə bilər. Lakin bir çox hallarda bəzi ümumi və tanınan simptomlar müşahidə olunur.
Ən çox rast gəlinən ilkin əlamətlərdən biri bədənin bir tərəfində qəfil zəiflik və ya keylik hissidir. Bu, adətən bir qolda və ya bir ayaqda, bəzən də üzün bir tərəfində hiss olunur. Üz əzələlərində asimmetriya, məsələn, dodağın bir tərəfinin aşağı sallanması, danışarkən üz ifadəsinin qeyri-sabit olması diqqət çəkə bilər.
İnsult zamanı tez-tez danışıq qabiliyyətində pozuntu müşahidə olunur. Şəxs ya danışa bilmir, ya da başqalarının dediklərini anlaya bilmir. Bu vəziyyət “afaziya” adlanır və insultun beyində danışıq mərkəzinə təsir etdiyini göstərir.
Çaşqınlıq hissi, vaxt və məkan anlayışının pozulması, qərarsızlıq və reaksiyaların ləngiməsi də insultun əlamətlərindəndir. Bir çox xəstələrdə qəfil və şiddətli baş ağrısı meydana çıxır. Bu, xüsusilə hemorqrafik (beyin qanaması ilə müşayiət olunan) insultlarda müşahidə olunur və əksər hallarda daha təhlükəli sayılır.
Görmə pozuntuları da insult zamanı baş verə bilər. Şəxs bir və ya hər iki gözdə qəfil görmə itkisi, bulanıq və ya ikiqat görmə kimi problemlərlə qarşılaşa bilər. Eyni zamanda, başgicəllənmə, hərəkət zamanı tarazlığı saxlaya bilməmə, koordinasiya pozuntusu və yıxılmalar da müşahidə olunur.
Bu ilkin simptomlar bəzən qısa müddətli olur və tam insult keçirmədən əvvəl xəbərdarlıq xarakteri daşıya bilər.
Ən ağır hallarda insult geniş iflic, danışıq qabiliyyətinin tam itməsi, huşun itməsi (koma) və bir neçə saat və ya gün ərzində ölüm ilə nəticələnə bilər. Belə hallarda dərhal tibbi müdaxilə həyati əhəmiyyət daşıyır.
