BAKI, AzerVoice
Edinburq Universitetinin alimləri Alzheimer xəstəliyinin erkən diaqnozu üçün əhəmiyyətli bir yeniliyə imza atıblar.
Araşdırma çərçivəsində alimlər xəstəliyin mərhələsini dəqiqliklə müəyyən edə bilən və düzgün müalicə üsullarının seçilməsinə kömək edən qan testi hazırlayıblar.
Mütəxəssislər bildirir ki, bu test həkimlərə Alzheimer xəstələrinə ən uyğun müalicə variantlarını təyin etməyə kömək edəcək. Xüsusilə, donanemab və lecanemab kimi yeni dərmanlar xəstəliyin irəliləməsini yavaşlada bilir, lakin yalnız erkən mərhələdə tətbiq edildikdə effektiv olur.
Alzheimer xəstəliyinin əsas xüsusiyyətlərindən biri beyində amiloid adlı proteinin yığılması və tau proteininin anormal şəkildə toplanmasıdır.
"Nature Medicine" jurnalında yayımlanan araşdırmada eMTBR-tau243 adlanan tau proteininin qanda aşkar edilə biləcəyi və Alzheimer xəstələrində beyindəki tau yığılmaları ilə əlaqəli olduğu müəyyən edilib. Qeyd edilir ki, bu protein yalnız Alzheimer xəstələrində aşkarlanır və digər xəstəliklərdə belə bir tendensiya müşahidə edilmir.
ABŞ-lı alimlərin apardığı digər bir araşdırma beyin mayesindəki iki protein nisbətinin (YWHAG:NPTX2) Alzheimer xəstələrində bilişsel pozulmanın dərəcəsi ilə əlaqəli olduğunu ortaya çıxarıb.
ABŞ, İsveç və Finlandiyadan 3,397 nəfərdən alınan nümunələrin təhlili göstərib ki, YWHAG:NPTX2 nisbəti fərdlərin bilişsel problemlərini müəyyən etməkdə amiloid beta və tau səviyyələrindən daha yaxşı göstərici ola bilər.
Alimlər bu kəşfin gələcəkdə Alzheimer xəstəliyinin erkən diaqnostikasında və demansın başlanğıcını proqnozlaşdırmaqda mühüm rol oynayacağını bildirirlər.
