Niyə uşaqlar qaranlıqdan qorxur?

Qaranlıq Qorxusunun Səbəbləri

Təxəyyül və Reallıq Arasındakı Qarışıqlıq: 3-7 yaş aralığındakı uşaqlar hələ də reallıqla fantaziyanı tam ayıra bilmədiklərindən, qaranlıqda canavarlar və ya digər qorxulu varlıqları təsəvvür edə bilirlər.

Valideyn Ayrılığı Narahatlığı: Uşaqlar qaranlıqda özlərini tək hiss edə və təhlükəsizlik duyğularını itirə bilərlər. Bu da qorxularını artırır.

Sosial Öyrənmə: Araşdırmalar göstərir ki, valideynlərin uşaqlıqda yaşadığı qaranlıq qorxusu, uşaqlara da ötürülə bilər.

Travmalar və Mühit: Qaranlıqla bağlı pis təcrübələr, qəfil səslər və ya qorxulu hekayələr uşağın qorxularını dərinləşdirə bilər.

Qaranlıq Qorxusunun Uşağın Zehni və Emosional İnkişafına Təsiri

Yuxu Problemləri:

• Böyük Britaniyada aparılan bir araşdırmaya görə, qaranlıqdan qorxan uşaqların 45%-i yuxuya getməkdə çətinlik çəkir və gecə boyu tez-tez oyanır.
• İstanbul Universitetinin araşdırmaları göstərir ki, qaranlıq qorxusu olan uşaqların 40%-də diqqət əskikliyi pozğunluğu, 25%-də isə akademik uğursuzluq müşahidə edilir.

Öyrənmə və Diqqət Problemləri:

• Yuxusuzluq uşaqların konsentrasiya və yaddaş qabiliyyətinə mənfi təsir göstərə bilər.
• Bu vəziyyət məktəbdə dərs performansını aşağı sala bilər.

Sosial və Emosional Problemlər:

• Qaranlıq qorxusu olan uşaqlar daha narahat və həssas ola bilərlər.
• Gecə qorxularının davam etməsi uşaqda emosional gərginlik və özünəinamın azalmasına səbəb ola bilər.

Valideynlər Necə Yardımçı Ola Bilər?

Empatiya Göstərin: Uşağınızın qorxusunu ciddi qəbul edin və onu rahatladın. “Qorxmağa ehtiyac yoxdur” demək yerinə, “Səni başa düşürəm və sənə dəstək olacağam” kimi ifadələr işlədin.

Sakit və Rahat Mühit Yaradın: Uşağın yatmazdan əvvəl rahatlaşdırıcı bir gecə rejimi olmalıdır. Nağıllar oxumaq, yumşaq musiqi dinlətmək və ya sakit oyunlar oynamaq kömək edə bilər.

Yüngül Gecə İşıqları və Dəstəkləyici Vasitələr: Uşağın özünü təhlükəsiz hiss etməsi üçün yumşaq işıqlı gecə lampalarından istifadə etmək faydalı ola bilər.

Qorxunu Tədricən Azaldın: Uşağı birbaşa qaranlığa alışdırmaq əvəzinə, işığı tədricən azaltmaq, qapını bir az açıq saxlamaq kimi üsullardan istifadə edin.

Texnologiyadan Düzgün İstifadə Edin: Qorxunu azaltmaq üçün sakitləşdirici səslər, yuxuya yardım proqramları və ağıllı gecə işıqları istifadə edilə bilər. Lakin bu vasitələr valideynin emosional dəstəyini əvəz edə bilməz.

Unutmayın: Qaranlıq qorxusu uşaqlıq dövrünün normal bir hissəsidir və düzgün yanaşma ilə bu qorxu müvəqqəti və idarə olunan bir vəziyyətə çevrilə bilər. Valideynlər səbirli və anlayışlı olduqda, uşaqlar zamanla bu qorxularının öhdəsindən gələ bilərlər.