BAKI,AzerVoice
Yeni bir araşdırma, sosial cəhətdən dezavantajlı insanların daha sürətli yaşlandığını ortaya qoyub.
İngiltərədən olan tədqiqatçılar fərqli pasiyent qruplarını araşdıraraq osteoporoz, katarakta və prostatın böyüməsi kimi yaşlanma ilə əlaqəli 83 xəstəlik və qan plazmasında dövr edən protein səviyyələrini ölçüblər. Daha sonra bu şəxslərin təhsil səviyyəsi, məhəllədəki həyat keyfiyyəti və ailə gəliri kimi sosial və iqtisadi mənşələri ilə bağlı məlumatları analiz ediblər.
Ən az imtiyazlı olan qrup, daha yüksək sosial statusa malik olan insanlarla müqayisədə 20% daha yüksək xəstəlik riski daşıyır.
“İllərdir sosial üstünlüklərin daha yaxşı sağlamlıqla əlaqəli olduğunu bilirik, lakin tapıntılarımız göstərir ki, bu, həm də yaşlanma prosesini ləngidə bilər”,- deyə University College London (UCL) professoru və tədqiqatın aparıcı müəllifi Mika Kivimaki, araşdırmanın nəticələrini belə izah edib.
Araşdırmaya görə, aşağı sosial-iqtisadi statusa malik insanlarda tip 2 şəkərli diabet, qaraciyər xəstəliyi, ürək-damar xəstəlikləri, ağciyər xərçəngi və insult riski, ən yüksək sosial statusa malik insanlarla müqayisədə iki dəfə çoxdur.
Sosial-iqtisadi vəziyyətdən təsirlənən 14 plazma proteini müəyyən edilib. Bu proteinlərdən bəziləri iltihablanma və hüceyrə stres reaksiyalarını tənzimləyir ki, bunlar da yaşlanma ilə sıx əlaqəlidir.
Araşdırma göstərir ki, sosial statusda yüksəliş bioloji yaşlanma prosesinə müsbət təsir edə bilər. Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, aşağı təhsil səviyyəsi ilə həyatda başlayan, lakin daha sonra orta və ya yüksək sosial statusa çatan şəxslərin daha sağlam protein profilləri var.
Tədqiqatın müşahidə xarakterli olması səbəbindən səbəb-nəticə əlaqəsi tam müəyyən edilməsə də, alimlər stress, siqaret istifadəsi, qidalanma, fiziki aktivlik və səhiyyə xidmətlərinə çıxış kimi amillərin bu prosesdə mühüm rol oynaya biləcəyini vurğulayırlar.
