Fitrə zəkatı nədir?

Bakı,AzerVoice

Fitrə zəkatı (Fitr sadəqəsi) – Ramazan ayının sonunda, Fitr bayramından əvvəl və ya ən geci bayram günü verilməsi vacib olan bir sədəqə və ya vacib zəkat növüdür. Bu, İslamda maddi vəziyyətindən asılı olaraq hər bir müsəlmanın verməli olduğu bir yardım formasıdır və əsas məqsədi fakir və ehtiyacı olan insanlara dəstək olmaq, həmçinin Ramazan orucunu tamamlayan bir təmizlənmə vasitəsi kimi çıxış etməkdir.

Fitrə zəkatı kimlərə vacibdir?

Fitrə zəkatı maddi vəziyyəti yaxşı olan və əsas ehtiyaclarından artıq mala sahib olan hər bir müsəlmana vacibdir. Bu, özünə və himayəsində olan ailə üzvlərinə görə də verilməlidir (məsələn, uşaqlar, həyat yoldaşı, valideynlər).

Kimlərə verilir?

Fitrə zəkatı fakir, ehtiyaclı, borclu və ya imkansız insanlara verilir. Qurana əsasən, bu zəkat, digər zəkatlar kimi, əsasən aşağıdakı 8 kateqoriyaya verilə bilər:

1. Fakirlər (çox az gəliri olanlar)
2. Miskinlər (tamamilə yoxsul olanlar)
3. Borclular
4. Allah yolunda cihad edənlər və ya dini işlərdə çalışanlar
5. Səfərdə qalmış və pulu bitmiş insanlar
6. Zəkat toplamaqla məşğul olanlar
7. Yeni müsəlman olmuş və yardıma ehtiyacı olanlar
8. Azad edilməli olan kölələr (tarixi kontekstdə)

Məbləği necə hesablanır?

Fitrə zəkatının məbləği bölgəyə və ərzaq qiymətlərinə görə dəyişsə də, əsasən gündəlik əsas qida məhsullarından (buğda, arpa, xurma və s.) müəyyən bir miqdar şəklində hesablanır. Orta hesabla bir nəfər üçün təxminən 2-3 kq əsas qida məhsulu və ya bunun pul dəyəri qədər verilir.

Verilmə vaxtı

Fitrə zəkatı Ramazan bayramından öncə, ən geci bayram namazından əvvəl verilməlidir. Əgər bu müddətdən sonra verilərsə, adi bir sədəqə hesab olunsa da, yenə də verilməsi vacibdir.

Fitrə zəkatının mənəvi əhəmiyyəti

1. Orucu tamamlayan bir ibadət kimi – Ramazan ayının sonunda edilən bir paklanma və xeyir-dua sayılır.
2. Fakir və ehtiyaclılara bayram sevincini yaşatmaq – Ehtiyacı olanların da bayram günü qida və əsas ehtiyaclarını qarşılamasına kömək edir.
3. İslamda sosial yardımlaşma və bərabərliyi təmin edir – Cəmiyyət daxilindəki rifah fərqini azaldır və həmrəyliyi artırır.