BAKI,AzerVoie
Vudu, xüsusilə Qərbi Afrika, Haiti, Yeni Orleans və bəzi Karib adalarında yayılmış bir dini inanc və praktika sistemidir. Vudu, müxtəlif yerlərdə fərqli adlarla tanınsa da, ümumiyyətlə Allaha və çoxsaylı ruhlara, ilahılara və əcdadlara inanan bir polyteist (çoxtanrılı) inancdır. Hər bir vudu inancının özünəməxsus xüsusiyyətləri olsa da, ümumi olaraq ruhlarla əlaqə qurulması, əcdadlara hörmət və təbiətə qarşı dərin bir bağ var.
Vudunun Tarixi
Vudu, əsasən Afrikada, xüsusilə Benin, Togo, Nigeriya kimi
ölkələrdə yaranmışdır. Bu din, kölə ticarəti vasitəsilə Karib
adalarına, xüsusilə Haitiyə və Yeni Orleansa gətirilmişdir. Qərbi
Afrika və Karib adalarındakı kölə icmalarının birləşməsi, müxtəlif
dini və mədəni elementləri qarışdırmış və bu yeni dini inancın
formalaşmasına səbəb olmuşdur.
Vudu İnancının Əsas Prinsipləri
Ruhlar və Tanrılar: Vudu dini tanrılar və ruhlarla əlaqə
qurulmasına böyük əhəmiyyət verir. Ən önəmli tanrı, "Bondye" olaraq
bilinir, o, yeganə Yaradandır. Bondye insanlara birbaşa müdaxilə
etməz, buna görə də insanlar ruhlar vasitəsilə ona müraciət
edirlər.
Lva (Ruhlar): Lva, vudu inancında tanrılar və ruhların kollektiv adıdır. Lvalar həm yaxşı, həm də pis təsirə malik ola bilər və onların hər biri fərqli xüsusiyyətlərə malikdir. Hər bir Lvanın özünə məxsus ritüalları, musiqisi və duaları vardır.Əcdadların ruhları da vudu inancında əhəmiyyətli yer tutur. Vudu təcrübələrində əcdadlara hörmət göstərilir və onlarla əlaqə qurulmasına çalışılır.
Vudu Praktikası və Rituallar
Ritual və Dua: Vudu dini ritualları, ruhları məmnun etmək və onlardan kömək almaq məqsədi güdür. Bu rituallar xüsusi şamanlar, rahiblər və ya rahibələr tərəfindən idarə olunur.
Vudu Əşyaları: Vudu praktikalarında müəyyən əşyaların rolu böyükdür. Məsələn, vudu kuklası, bir insanın üzərindəki təsirləri və ya enerjisini “manipulyasiya” etmək üçün istifadə edilir. Ancaq, bu əşyaların əslində zərərli niyyətlə istifadə olunması çox nadirdir və populyar mədəniyyətdəki anlayışlar yanlış təbliğ olunub.
Rəqs və Musiqi: Vudu rituallarında musiqi və rəqs çox mühüm yer tutur. Drum və marakas kimi musiqi alətləri, ruhları çağırmaq və onlarla əlaqə qurmaq üçün istifadə edilir. Rəqs və musiqi, ruhların insan bədənində və ya cəmiyyətin içində nəzarət etdiyi və kommunikasiyanın baş verdiyi əsas vasitələrdir.
Vudu və “Şəfa”
Vudu həm də şəfa və müalicə məqsədləri ilə əlaqələndirilir. Vudu
şəfa praktikaları, bitkilər, təbii maddələr və ruhların
müdaxiləsindən istifadə edərək fiziki və mənəvi problemləri müalicə
etməyə çalışır. Vudu müalicəçiləri, bəzən "hounfo" və ya "mambo"
adlandırılır və xəstələrin müalicəsi üçün ritüallar, dualar və qida
hazırlamaları həyata keçirirlər.
Vudu və Şəhər Mədəniyyəti
Vudu, xüsusilə Haitidə və Yeni Orleanda, hər kəs tərəfindən müəyyən
dərəcədə qəbul edilir. Burada, vudu heç də qorxulu və ya təhlükəli
bir praktikadan ibarət deyil. Əslində, vudu insanlar arasında
birliyin və müsbət dəyişikliklərin də təsiri ola biləcək bir
mədəniyyətin bir hissəsidir. Lakin, populyar mədəniyyətdə vudu
tez-tez qorxunc, öldürmə və şər ilə əlaqələndirilir. Bu yanlış
təəssüratlar, xüsusilə film və televiziya şoularında yayıldığı
üçün, vudu dini haqqında çoxsaylı yanlış anlaşılmalar meydana
gəlib.
Vudu və Təsirləri
Vudu, bəzən müasir dövrdə də öz təsirini göstərir. Məsələn, Yeni
Orleanın mədəniyyətində vudu, şəhərin tarixinin və ənənələrinin bir
hissəsi kimi hələ də mövcuddur. Vudu ritualları bəzən günümüzdə də
müəyyən şəfa praktikasında və mənəvi reabilitasiya üsullarında
tətbiq edilir. İnsanlar müxtəlif məqsədlərlə, məsələn, şəfa tapmaq
və ya həyatlarında müsbət dəyişikliklər etmək üçün vudu
təcrübələrinə müraciət edirlər.
Sonuç olaraq, vudu, həm mürəkkəb, həm də dərin mənalar daşıyan bir
inanc sistemidir. Bəzən qorxulu və qeyri-adi olaraq tanınsa da,
vudu əsasında çoxsaylı təbii və mənəvi şəfa üsullarını ehtiva edir.
Bu dini inanc, həyat və ölüm, yaxşı və pis, ruh və bədən arasında
olan münasibətləri əks etdirir.
