BAKI,AzerVoice Analitik Təhlil Mərkəzi
Eramızın 2-ci əsrinə aid Misir papirusunun üzərindəki yazıda qeyd edilir ki, tanrıça İsis zamanın əvvəlində bəşəriyyətə hədiyyələr bəxş edərək, kişilərə verdiyi güc və şərəf qədər qadınlara da güc və şərəf vermişdir. Bu yazılar, qədim Misirdə genderlər arasındakı tarazlığın dəyərini vurğulamaqla yanaşı, qadının cəmiyyətdəki yüksək statusunu da göstərir.
Qədim Misirdə qadınlar heç vaxt kişilərlə eyni hüquqlara malik olmasalar da, onlara öz adlarına mülk sahibi olmaq, iqtisadi azadlıq verən peşələrlə məşğul olmaq imtiyazı verilmişdi. Ailələrinin təhsil haqqını ödəyə bilən qızlar 7 yaşından başlayaraq oğlanlarla birlikdə təhsil alır, peşəkar karyera qurmaq imkanı qazanırdılar.
Qadınlar dini ayinlərdə xadim kimi iştiraq edə, tibblə məşğul ola, biznes idarə edə, təkbaşına səyahət edə, habelə daşınmaz əmlak ala və sata bilirdilər. Bununla yanaşı, qızlara anaları tərəfindən yemək bişirmək, təmizlik işlərini yerinə yetirmək, tikiş və toxuculuq kimi bacarıqlar öyrədilirdi.
Qadınlar nikah çərçivəsində ərləri ilə birgə qazandıqları mal-mülkün üçdə birini almaq hüququna malik idilər və bu malı istədikləri şəxsə miras qoymaq haqqına sahib idilər. Qanun qarşısında qadınlar şahid, iddiaçı və ya cavabdeh qismində çıxış edə bilirdilər.
Misir cəmiyyəti patriarxal və iyerarxik olmasına baxmayaraq, qadınlara dünyanın çox sivilizasiyalarından daha çox haqlar verilirdi. Bu tarixi paradiqma ən azı Erkən Dynastika dövründən (e.ə. 3150 - 2613) IV əsrə və xristianlığın yayılışına qədər davam etmidir.
Təhsil Sistemi
Uşaqlar 4 yaşına qədər analarının himayəsində böyüdülərdi. Bu yaşdan sonra oğlanlar atasının peşəsini öyrənməyə başlayır və ya ailənin sosial statusundan asılı olaraq məktəbə göndərilirdi. Qızlar da eyni şəkildə müəyyən peşəyə istiqamətləndirilirdi.
Qədim Misirdə tədris olunan fənlər astronomiya, coğrafiya, riyaziyyat, musiqi, tibb, din, yazı və bədən tərbiyəsini özündə birləşdirirdi. İmkanlı ailələrin uşaqları eyni məktəbdə təhsil alırdi, ləkin təhsil pulsuz deyildi.
Evlilik və Ailə Həyati
Evlənmiş qadınlar evin idarəçisi sayılır, ailə işlərini təşkil edirdi. Aşağı təbəqədən olan qadınlar evi, uşaqları, ərini və yaşlı ailə üzvlərini qorumaq üçün məsul idi.
Misirdə evlilik, bərabər tərəfdaşlıq prinsipinə dayanır və o, ölüm xaric pozula bilməzdi. Ancaq praktikada boşanmaq yayılmış idi. Ərlərə qadınlarla xoş rəftar etmək təklif olunurdu. Qadınlar ər tərəfindən zorakılığa uğradıqda qanunla qorunurdu.
Moda və Aksesuarlar
Misirli qadınlar şəxsi gigiyena və görünüşə çox dəyər verirdi. Onlar tez-tez su və soda qarışığında çimir, xına ilə saçlarını, dırnaqlarını və bədənlərini boyayırdılar. Qadınlar xoşları gələn zaman saçlarını qısa kəsdirə bilirdi və ya parik taxırdılar.
Qədim Misirdə qadınlar digər sivilizasiyalarla müaqisədə daha çox azadlıq və hüquqlara sahib idilər. Xristianlığın gəlişi ilə bu bərabərlik azalmağa başlasa da, Misir qadınları tarix boyu cəmiyyətdə mühüm yer tutmuşlar.
